Một trong những báo cáo mới nhất về việc nuôi con bằng sữa mẹ được đăng tải trên trang báo điện tử Khoa học Mỹ (Scientific American online), báo cáo rằng những trẻ được bú sữa mẹ có chỉ số IQ cao hơn những trẻ còn lại.
Cụ thể là một số lượng trẻ khá lớn – chính xác là 468 trẻ được nghiên cứu trong vòng 7 năm. Nghiên cứu này thực sự đáng được ghi nhận vì việc dõi theo rất nhiều đứa trẻ trong 7 năm như vậy!
Nếu đứa trẻ được bú mẹ trong 3 tháng, chỉ số IQ của chúng sẽ cao hơn 2,1 điểm so với trẻ uống sữa hộp. Nếu trẻ được bú mẹ lâu hơn 6 tháng, chỉ số IQ của chúng sẽ gần như gấp đôi ở mức cao hơn 3,8 điểm so với trẻ không bú mẹ.
Hãy xem lại những sự thật cơ bản về IQ
Nghiên cứu này thực sự có vấn đề. Thứ nhất, sự khác nhau về chỉ số IQ của 2,2 hay 3.8 điểm thực sự không đến nỗi khác biệt nhiều so với nhóm đối chứng. Chẳng lẽ tiêu chuẩn của chúng ta thấp đến mức chúng ta phải chúc mừng việc tăng 2 điểm trên thang IQ sao?
IQ được đo trên thang điểm chuẩn, và chỉ số IQ 90 đến 199 chỉ mức thông minh trung bình. Nếu chỉ số IQ vọt lên đến trên 130, người đó rất thông minh trong khi nếu chỉ số thông minh thấp hơn 70 thì thường bị coi là chậm phát triển trí tuệ. Tại sao nghiên cứu này thậm chí được báo cáo như vậy? Mức tăng 10 hay 15 điểm IQ mới là tin có giá trị, chứ không phải mức tăng 1 đến 4 điểm.
Có lẽ là chất béo Omega 3 trong sữa mẹ đóng vai trò quan trọng nhất
Trong một nghiên cứu khác, các nhà khoa học tại trường Sức khỏe công cộng Havard đã tìm ra rằng khi người mẹ tăng lượng DHA đưa vào ở mức 100mg/ngày, chỉ số IQ của trẻ sẽ tăng 0.13 điểm. DHA là một loại chất béo omega 3.
Ban hội thẩm khoa học của Hiệp hội an toàn lương thực châu Âu EFSA khuyến nghị tối đa 200mg DHA với phụ nữ có thai trong khi các chuyên gia chăm sóc sức khỏe khác khuyến nghị tối đa 300mg/ngày. Dựa vào lượng này, mức tăng của chỉ số IQ sẽ chỉ là gấp 3 lần 0.13 hay một mức tăng thấp hơn 1 điểm IQ.
Đôi khi các chuyên gia chăm sóc sức khỏe khuyên rằng các bệnh nhân – không nhất thiết là các bà mẹ – hãy uống tối đa 900mg DHA/ngày. Dù vậy, mức tăng chỉ số IQ nếu các bà mẹ đang dùng lượng 900mg vẫn chưa đạt chỉ số IQ của một em bé siêu phàm mà chúng ta đang tìm kiếm.
Sữa mẹ chứa các chất béo thiết yếu cho sự phát triển của não bộ
DHA cần thiết cho sự phát triển não bộ, và đặc biệt là thị giác. DHA được tìm thấy trong sữa mẹ đồng thời với các chất béo, carbohydrate, vitamin, protein, hơn 200 loại đường và 600 loại vi sinh khác nhau, các enzym tiêu hóa và hormone thiết yếu khác. Sữa mẹ cũng chứa các yếu tố của hệ miễn dịch như là các kháng thể và tế bào máu trắng để chống nhiễm trùng và các phức hợp tiêu diệt tế bào ung thư.
Thật không may, nghiên cứu này lần nữa thực sự là ví dụ khác của một nghiên cứu thất bại hoàn toàn, và có lẽ kết quả chỉ được công bố như một cách để giải thích với các nhà tài trợ.
Thú vị là, khi các nhà khoa học có chút “thông minh hơn”, họ đánh giá không chỉ chỉ số IQ ở những trẻ bú sữa mẹ trong một nghiên cứu khác. Lần này họ tìm ra rằng trẻ nhỏ có sự trưởng thành vận động tốt hơn và tỉnh táo hơn. Bây giờ chúng ta sẽ xem bằng chứng về các lợi ích của sữa mẹ với sức khỏe của trẻ nhỏ.
Các chuyên gia nói rằng một phần của sự tranh cãi về toàn bộ nghiên cứu này về sữa mẹ và chỉ số IQ liên quan tới cảm giác chung. Những bà mẹ gần gũi với con mình có thể cải thiện mối dây liên hệ giữa mẹ và bé. Có lẽ sự tương tác giữa hai con người góp phần tạo ra “một chỉ số IQ lớn hơn” thay vì chỉ có mỗi sữa mẹ. Đó là điều các nhà khoa học đang bàn luận tại trường Đại học Bar-Ilan ở Israel trong Khoa tâm lý học.
Có phải phương pháp khoa học là cách tốt nhất để đánh giá sữa mẹ và chỉ số IQ?
Cho đến giờ, chưa có công ty thực phẩm nào có khả năng sao chép các thành phần có trong sữa mẹ. Không phải điều đó để thấy rằng tất cả những điều tốt đẹp “xuất hiện tự nhiên” trong sữa mẹ bằng cách nào đó đã góp phần vào nhiệm vụ to lớn của việc phát triển mà não bộ phải trải qua trong thời kì đầu đời sao?
Có một học thuyết về sự mềm dẻo của não bộ mà hiện tại các nhà khoa học đang đồng tình – đó là khái niệm cho rằng não phản hồi lại môi trường của nó và thay đổi cấu trúc nơ-ron thần kinh cũng như chất kết dính nơ-ron thần kinh để thích nghi. Các em bé lớn lên thành những trẻ em, rồi trẻ vị thành niên, và trong suốt quãng đường đó, sự vận hành tự động của não bộ dẫn đến việc đúc khuôn và tạo hình bên trong bản thân nó có thể là động lực cho sự phát triển IQ.
Có lẽ điểm mấu chốt ở đây là việc nghiên cứu sữa mẹ và IQ của một thứ khoa học thiển cận sẽ không bao giờ thực sự hiệu quả và dẫn chúng ta đến gần hơn với sự thật. Bạn nghĩ thế nào?