Không khí lạnh là yếu tố chính gây ra các triệu chứng hen như thở khò khè và thở dốc. Những người bị hen nên đặc biệt cẩn thận giữ gìn sức khỏe vào mùa đông.
Hen suyễn được đông y gọi là háo suyễn, nguyên nhân chủ yếu do ngoại tà xâm nhập, đàm tắc bên trong gây ra. Hen suyễn được chia làm 3 thể phong nhiệt, phong hàn và phong đàm.
Cách chữa chủ yếu là giáng khí, tiêu đàm, tán hàn (nếu ở thể phong hàn) hoặc thanh nhiệt (nếu ở thể phong nhiệt). Ngoài ra, ở bệnh nhân mãn tính, cơ thể suy yếu cần phải bồi bổ bằng các thực phẩm bổ dưỡng hoặc với các loại thuốc bổ khác.
1. Chữa hen suyễn thể phong nhiệt
Hạt tía tô cũng được dùng như một vị thuốc chữa bệnh hen suyễn. (Ảnh: Internet)
Ở thể phong nhiệt, người bệnh bị ho, khó thở, trong họng có tiếng khò khè, ngực đầy tức, đờm vàng dính đặc khó khạc, miệng đắng, khát nước, người nóng ra mồ hôi, lưỡi màu đỏ, rêu lưỡi vàng dày.
Cách chữa: Giáng khí bình suyễn, tiêu đàm, thanh nhiệt chống dị ứng.
Dùng bài thuốc Nam:
Hạt tía tô 8-10g, bán hạ 8-10g, sài đất (hoặc lá dâu tằm) 10-12g, hạt ý dĩ 10-12g.
Sắc với 750ml nước, còn lại 200ml, chia 2 lần uống trước bữa ăn, uống thuốc nguội.
Các món ăn có ích cho người bị hen suyễn thể phong nhiệt:
Canh rau hẹ:
Canh rau hẹ. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Rau hẹ 100g, hoa đu đủ đực 50g, lá dâu tằm 30g tươi.
Cách làm: Hoa đu đủ đực, lá dâu tằm giã nát, hoà với 300ml nước lọc lấy nước (bỏ xác) đem đun sôi. Cho rau hẹ vào đảo đều đến khi sôi lại thì nêm gia vị vừa ăn. Chia 2-3 lần ăn trong ngày. Ăn liên tục 3 ngày, sau đó cách 1-2 ngày ăn một lần.
Có thể chỉ dùng lá dâu tằm 30-50g rửa sạch, nấu với 750ml nước, sắc còn lại 300ml, dùng uống thay nước trà.
Bột lá dâu, lá khế:
Sử dụng bột lá dâu làm bài thuốc trị hen suyễn. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Lá dâu 200g, lá khế 50g, hạt tía tô 20g. Tất cả tán bột, ngày dùng 50g, hãm với 100ml nước sôi, uống vào buổi sáng.
Có thể chỉ dùng lá dâu tằm 30-50g rửa sạch, nấu với 750ml nước, sắc còn lại 300ml, dùng uống thay nước trà.
Bột lá táo, kim ngân hoa:
Sử dụng bột lá táo và kim ngân hoa cho bài thuốc. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Lá táo ta khô 100g, hoa hoặc lá kim ngân khô 50g, mã đề khô 50g.
Cách làm: Tất cả tán bột, ngày dùng 100g, hãm với 500ml nước sôi, chia 2-3 lần uống trong ngày.
Cháo củ mài (hoài sơn):
Cháo củ mài. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Củ khoai mài 200g, nước mía 200ml, nước ép quả lựu 30ml.
Cách làm: Củ mài luộc chín, giã nhỏ. Nấu sôi nước mía, nước ép quả lựu rồi cho củ mài vào đảo đều đến khi cháo sôi lại là được. Chia 2-3 lần ăn trong ngày. Ăn liên tục 5 ngày, sau đó cách 2-3 ngày ăn một lần.
2. Chữa hen suyễn thể phong hàn
Ở thể phong hàn, người bệnh thấy khó thở, tức ngực, ho có đờm màu trắng, cơn phát lúc trời trở lạnh, về đêm. Đau đầu, sợ lạnh, người mát, không ra mồ hôi, không khát nước, nước tiểu trong, rêu lưỡi trắng, chất lưỡi nhạt.
Cách chữa: Giáng khí bình suyễn, tiêu đàm, chống dị ứng, trừ hàn.
Bài thuốc Nam sử dụng:
Hạt tía tô 8-10g, bán hạ 8-10g, nhục quế 8-10g (hoặc khô 8-10g), hạt ý dĩ 10-12g.
Sắc với 750ml nước, còn 200ml, chia 2 lần uống trước bữa ăn, uống ấm.
Các món ăn có ích cho người bị hen suyễn thể phong hàn:
Nước đinh hương, mật ong:
Sử dụng đinh hương và mật ong. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Đinh hương 5-6 nụ, mật ong 50ml.
Cách làm: Nấu sôi đinh hương với 100ml nước, thêm mật ong vào khuấy đều. Chia 2-3 lần uống trong ngày.
Canh rau hẹ, hoa đu đủ đực:
Hoa đu đủ đực. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Rau hẹ 100g, hoa đu đủ đực 50g, gừng tươi 10-15g (3 lát nhỏ).
Cách làm: Hoa đu đủ đực, gừng tươi rửa sạch, giã nát, thêm 300ml nước lọc lấy nước (bỏ bã), đun sôi rồi cho rau hẹ vào đảo đều đến khi sôi lại thì nêm gia vị vừa ăn.
Chia 2-3 lần ăn trong ngày. Ăn liên tục 3 ngày, sau đó cách 1-2 ngày ăn một lần.
Xôi bèo cái:
Lá bèo cái. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Bèo cái (bèo ván, bèo tai tượng) 50g tươi, gạo nếp 200g.
Cách làm: Bèo cái bỏ rễ lấy lá rửa sạch, phơi khô, tán bột mịn. Gạo nếp đồ thành xôi, trước khi bắc ra, rắc bột bèo cái vào đảo thật đều. Đậy kín vung 5-10 phút.
Chia 3 lần ăn trong ngày, ăn liên tục một tuần, sau đó cách 1-2 ngày ăn một lần.
Nước táo, lá chanh:
Dùng táo và lá chanh làm thành nước uống buổi sáng. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Táo ta 100g, lá chanh 50g, hạt cải canh 10g.
Cách làm: Tất cả tán bột, ngày dùng 10g, hãm nước sôi uống vào buổi sáng.
3. Chữa hen suyễn thể phong đàm
Ở thể phong đàm, người bệnh thấy tức ngực, khó thở, ho ra nhiều đờm nhớt, khò khè liên tục, nếu nôn ói ra nhiều đờm dãi thì thấy dễ chịu, miệng nhạt, chất lưỡi bệu, rêu lưỡi dày, nhờn.
Cách chữa: Giáng khí bình suyễn, tiêu đàm (hoặc hoá đàm).
Bài thuốc Nam:
Hạt tía tô 8-10g, bán hạ 8-10g, hạt ý dĩ 10-12g (hoặc bèo cái 10-12g), hạt cải củ 8-10g, trần bì 6-10g.
Sắc với 750ml nước, còn lại 200ml, chia làm 2 lần uống trước bữa ăn, uống ấm.
Các vị thuốc Nam có thể dùng để thay thế:
– Hạt tía tô: Thay bằng trần bì, vỏ chanh, lá hen, lá tràm.
– Bán hạ: Thay bằng lá táo, bồ kết, xạ can (rễ cây rẽ quạt).
– Ý dĩ: Thay bằng thổ phục linh, mã đề, đậu ván.
Các món ăn có ích cho người bị hen suyễn thể phong đàm:
Trứng gà ngâm nghệ:
Trứng gà ngâm nghệ. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Trứng gà 1 quả, nghệ vàng 50g, muối ăn.
Cách làm: Dùng kim khoan 2 lỗ nhỏ ở 2 đầu quả trứng gà. Nghệ vàng rửa sạch, giã nhỏ, thêm 100ml nước vào lọc lấy nước, hoà với ít muối (khoảng 1 muỗng cà phê muối là vừa). Ngâm trứng gà vào nước nghệ 3 ngày. Sau đó bỏ vỏ, lấy ruột cho bệnh nhân ăn.
Ba ngày ăn một quả. Ăn liên tục 10 quả.
Nước chanh gừng
Nước chanh gừng vừa thanh lọc cơ thể vừa giải khát. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Chanh 1 quả, gừng tươi 10g, muối ăn ½ muỗng cà phê.
Cách làm: Đem gừng giã nát với muối ăn rồi cho vào ruột quả chanh. Đem nướng quả chanh trên lửa than đến khi vỏ chanh có màu vàng đều là được.
Ép lấy nước chanh cho bệnh nhân uống 2-3 lần trong ngày. Uống liên tục 5 ngày.
Nước mật ong, quế:
Thức uống cho người bệnh hen suyễn lâu ngày, khí lực suy yếu. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Mật ong 30ml, bột quế 2-3g.
Cách làm: Hòa mật ong, bột quế với 150ml sữa nóng. Chia uống 1 -2 lần trong ngày.
Quế được xem là gia vị có thể chống dị ứng, làm lành vết thương và ngăn chặn lở loét. Quế có thể dùng cho người bệnh hen suyễn do có khả năng làm giãn phế quản và tăng cường chức năng hô hấp.
Món ăn cho người bệnh hen suyễn lâu ngày, khí lực suy yếu.
Cháo thịt vịt nấu nước mía:
Cháo thịt vịt nấu nước mía. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Thịt nạc vịt mái 300g, gạo tẻ 100g, nước mía 300ml, gia vị các loại.
Cách làm: Thịt vịt băm nhỏ, ướp gia vị. Nấu cháo gạo tẻ với nước mía. Cháo chín nhừ thì cho thịt vịt vào, đảo đều, đun tiếp cho thịt vịt chín.
Chia ăn ngày ba lần, ăn liên tục một tuần.
Canh cá chép, sa nhân, gừng:
Canh cá chép. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Cá chép 250g, sa nhân 6g, gừng tươi 6g, tỏi băm, muối, đường, nước mắm, tiêu.
Cách làm: Cá chép làm sạch, ướp với nước mắm, muối, đường, tiêu, tỏi băm, khoảng 30 phút.
Nấu cá với sa nhân, gừng với lượng nước thích hợp thành canh. Nêm gia vị vừa ăn. Dùng nóng trong bữa cơm.
Canh cá lóc nấu thìa là:
Canh cá lóc thìa là. (Ảnh: Internet)
Nguyên liệu: Dùng phi lê cá lóc (hoặc cá ba sa, cá rô) 200g, cà chua 2 trái, thìa là, hành lá, rau ngò, bột nghệ, nước mắm, muối, tiêu, hành tím băm nhỏ.
Cách làm: Cá cắt miếng nhỏ như quân cờ, ướp vào chút ít bột nghệ, muối, nước mắm, đường. Ướp trong vòng 30 phút cho cá ngấm gia vị. Thìa là rửa sạch, hành lá xắt nhỏ. Cà chua bổ múi cau.
Bắc nồi nhỏ lên bếp, hành tím phi vàng với dầu ăn, đổ cá vào đảo đều cho cá chín. Múc ra bát để riêng. Thả cà chua vào nồi đảo đều cho cà chua chín. Đổ nước lạnh ngập mặt cà chua, nấu sôi. Khi nước sôi, thả cá vào, nêm vào chút nước mắm, muối, đường, nêm lại hợp với khẩu vị. Thả hành lá, thìa là vào. Tắt bếp, múc tô.
Dùng ăn nóng trong bữa cơm.
Trong canh cá có chứa chất acid béo, tác dụng chống viêm, có ích cho người bị viêm đường hô hấp, phòng chống phát tác cơn hen suyễn, có hiệu quả rất tốt đối với bệnh hen suyễn ở trẻ em, người bị hen suyễn lâu ngày.
Trị hen suyễn bằng mật ong
Mật ong. (Ảnh: Internet)
Mật ong có nhiều công dụng hữu ích như kháng viêm, kháng khuẩn, giúp chống lại các vi khuẩn gây ra triệu chứng ho, đặc biệt là thở khò khè. Sử dụng mật ong sau khi ăn một vài giờ sẽ giúp tiêu đờm trong cổ họng và phế quản, nhờ đó mà triệu chứng khó thở sẽ giảm bớt.
Bạn có thể kết hợp một muỗng cà phê mật ong với một tách nước ấm. Sau đó, uống từ từ. Liều lượng uống 1 ngày 3 tách nhỏ.
Trị hen suyễn bằng gừng
Trị hen suyễn bằng gừng. (Ảnh: Internet)
Gừng là phương thuốc chữa hen suyễn rất hiệu quả. Nó được biết đến với công dụng kháng viêm và ngăn chặn các chứng viêm đường hô hấp. Bên cạnh đó, gừng còn có tác dụng long đờm đường hô hấp giúp người bệnh dễ thở hơn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các hợp chất như gingerol chứa trong gừng có thể làm tăng tác dụng giãn cơ của các loại thuốc chống hen suyễn.
Một số gợi ý về cách làm thuốc chữa hen phế quản từ gừng
Lấy một lượng vừa phải nước cốt gừng và nước ép quả lựu rồi cho thêm mật ong vào. Uống 1 muỗng canh hỗn hợp này 2-3 lần/ ngày.
Cho 1 thìa cà phê gừng băm nhuyễn vào 1 hoặc 1/2 chén nước sôi, dùng để uống trước khi đi ngủ.
Thái nhỏ 1 củ gừng tươi và đun sôi với nước khoảng 5 phút rồi chờ nguội và thưởng thức.
Để giải độc cho phổi và cải thiện tình hình hô hấp, đun một muỗng canh hạt cỏ cari với 1 chén nước rồi cho thêm 1 muỗng canh nước cốt gừng và mật ong vào. Uống 2 lần, sáng và chiều.
Bạn cũng có thể nhai gừng tươi với một chút muối để dễ thở hơn.
Trị hen suyễn bằng nghệ
Trị hen suyễn bằng nghệ. (Ảnh: Internet)
Nghệ là thảo dược tự nhiên giúp giảm bớt các triệu chứng của hen phế quản một cách an toàn và nhanh chóng. Nó có đặc tính kháng viêm và chống oxy hóa. Nhờ vậy, nghệ làm giảm viêm đường hô hấp và giảm triệu chứng khó thở của bệnh hen suyễn. Bên cạnh đó, nghệ còn giàu kali, sắt, vitamin B6 và chất xơ.
Một số cách chữa bệnh hen bằng nghệ
Trộn bột nghệ, tro chuối với bột lúa mạch theo tỷ lệ bằng nhau cùng với mật ong, ngậm hỗn hợp này 4-5 lần/ngày để long đờm.
Uống 1/4 thìa cà phê bột nghệ cùng một ly nước nhỏ nước ấm, giúp ngăn ngừa cơn hen suyễn.
Đốt bột nghệ cho đến khi nóng và hít khói này. Khói bột nghệ có tác dụng long đờm mạnh mẽ.
Trị hen suyễn bằng mù tạt
Trị hen suyễn bằng mù tạt. (Ảnh: Internet)
Hạt mù tạt chứa hàm lượng selenium và magiê cao. Cả hai chất này đều có tác dụng chống viêm. Dùng hạt mù tạt thường xuyên sẽ có tác dụng kiểm soát, kiềm chế các triệu chứng của hen suyễn, cảm lạnh, tắc nghẽn ngực.
Massage dầu mù tạt lên vùng ngực của người bị hen suyễn để mang lại hiệu quả tối ưu. Trộn dầu mù tạt với long não rồi chà xát vào vùng ngực của người bị hen suyễn giúp giải phóng đờm dãi ở vùng ngực nên sẽ dễ thở hơn.
Trị hen suyễn bằng dầu khuynh diệp
Trị hen suyễn bằng tinh dầu khuynh diệp. (Ảnh: Internet)
Tinh dầu khuynh diệp được dùng nhiều trong việc chữa trị các triệu chứng của hen phế quản nhờ công dụng làm thông mũi. Nghiên cứu chỉ ra rằng, Eucalyptol trong tinh dầu khuynh diệp sẽ giúp phân hủy lớp niêm dịch và giúp mũi hoàn toàn thông thoáng.
Cách dùng dầu khuynh diệp để chữa hen suyễn
Nhỏ một vài giọt dầu khuynh diệp lên ngực rồi massage nhẹ trong vòng vài phút, sau đó ủ ấm ngực trong vòng 1 giờ. Hoạt chất kháng viêm của tinh dầu khuynh diệp sẽ giúp giảm triệu chứng viêm ống phế quản ngay lập tức.
Massage vùng ngực trước khi đi ngủ và để một chiếc khăn tay có rắc một chút dầu khuynh diệp ngay cạnh gối. Mùi thơm từ dầu khuynh diệp sẽ tỏa ra và giúp bạn dễ thở hơn khi ngủ.
Nhỏ một vài giọt tinh dầu khuynh diệp vào một ấm nước sôi và xông mũi. Cố gắng hít thở thật sâu để có tác dụng tốt nhất.