Việt Nam là một trong những nước có tỉ lệ ung thư gan cao nhất thế giới. Việt Nam ghi nhận 17.000 ca chết vì ung thư gan trong số 94.000 ca chết do ung thư mỗi năm. Hầu hết trường hợp khi phát hiện, thì đều được chẩn đoán bệnh đang ở giai đoạn tiến triển mạnh.
Nhiều người không hiểu vì sao ung thư gan luôn được phát hiện khá trễ, và câu trả lời ắt hẳn sẽ khiến mọi người không khỏi ngạc nhiên.
Nguyên nhân do gan là bộ phận duy nhất trên cơ thể không có dây thần kinh “đau”. Do đó dù gan có đang phải làm việc quá sức, hay bị tổn thương thế nào, thì cũng không xuất hiện các triệu chứng đặc trưng ở giai đoạn đầu.
Gan là cơ quan quan trọng hàng đầu trong cơ thể, có vai trò chuyển hóa các chất, giải độc cơ thể, sản xuất mật để tiêu hóa thức ăn, dự trữ máu và các vitamin.
Có thể coi gan như là một lá chắn của cơ thể, có tác dụng ngăn chặn các chất độc xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa, đồng thời làm giảm độc tính và thải trừ một số chất cặn bã do chuyển hóa chất trong cơ thể tạo nên.
Hàng ngày, cơ thể có thể bị tấn công bởi nhiều yếu tố độc hại từ các nguồn như: rượu bia, thực phẩm nhiễm độc, thuốc uống… Khi những yếu tố độc hại này theo máu đến gan, gan sẽ xử lý, chuyển hóa, biến chúng thành chất không độc hoặc ít độc hơn rồi thải ra ngoài qua phân và nước tiểu. Nếu không có gan thì chắc chắn cơ thể sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Có rất nhiều bệnh nhân đã bất ngờ và sốc nặng khi biết mình bị ung thư gan, bởi trước đó họ hoàn toàn khỏe mạnh và không có bất cứ triệu chứng gì bất thường trong cơ thể. Một số người cảm thấy hơi mệt mỏi, chán ăn và sụt cân… tuy nhiên đều cho rằng đó là bình thường và bỏ qua. Đến khi có các triệu chứng bệnh rõ ràng, người bệnh mới đi khám, thì phần lớn các trường hợp đều đã ở giai đoạn muộn.
Dưới đây là những dấu hiệu sớm cảnh báo nguy cơ các bệnh về gan nói chung và ung thư gan nói riêng, bạn cần hết sức lưu ý:
- Cảm thấy mệt mỏi không rõ lý do. Dễ tức giận, nổi nóng, lo lắng và u sầu.
- Mắt khô, đau miệng, đau nửa đầu.
- Tóc thường rất dầu.
- Cơ thể có mùi.
- Tăng vòng bụng, do tích mỡ hoặc do bị chướng bụng, đầy hơi.
- Thường chướng bụng sau khi ăn. Thi thoảng buồn nôn.
- Móng tay có các sọc nhỏ.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Da vàng đi.
Nếu có nhiều các dấu hiệu kể trên, dù bạn chưa cảm thấy quá nghiêm trọng, nhưng cũng không được bỏ qua, hãy đi khám để có kết quả chính xác nhất. Ngoài ra cần phải lưu ý những điều sau:
1. Giữ tâm trạng vui vẻ, thoải mái
Gan cũng như nhiều bộ phận khác trong cơ thể, luôn muốn chủ nhân của nó vui vẻ, hạnh phúc. Chỉ cần loại bỏ các suy nghĩ ưu tư, sầu muộn, tức giận, bi quan; giữ tinh thần lạc quan, thái độ sống tích cực, vui vẻ là đã giúp gan có thể hoạt động hết năng suất để làm tròn vai trò của mình.
2. Tránh thức khuya, ngủ trễ
Ban đêm, sau 23h là khoảng thời gian gan cùng các cơ quan khác trong cơ thể nghỉ ngơi, phục hồi chức năng và tự chữa lành các tổn thương nhỏ nếu có. Nếu bạn thức khuya, đồng nghĩa với việc gan phải “làm thêm giờ”. Do đó, hãy chú ý đi ngủ trước 23h để gan có thể nghỉ ngơi và phục hồi chức năng một cách tốt nhất.
3. Hạn chế tối đa đồ ăn nhanh và thực phẩm không lành mạnh
Một nghiên cứu cho thấy kết quả gây sốc: Ăn một bát mì ăn liền, gan phải làm việc đến 33 ngày sau mới thải hết chất độc. Thế nên mới có câu “bệnh từ miệng mà ra”. Những gì bạn ăn quyết định đến hoạt động của gan. Do đó, hãy tránh xa đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhiều chất bảo quản, màu thực phẩm, đồ chiên rán hoặc chứa quá nhiều chất béo.
4. Nhắm mắt lại nhiều lần để dưỡng gan
Nghiên cứu cho thấy việc mắt phải làm việc quá nhiều khiến gan bị tổn thương. Do gan chứa nhiều máu, và giữ chức năng làm sáng cho mắt. Khi chúng ta làm việc quá nhiều với máy tính, điện thoại, laptop, tivi… khiến cho mắt làm việc quá sức, gây thiếu máu trong gan. Do đó, thường xuyên nhắm mắt, chăm sóc và bảo vệ mắt, chính là giảm bớt gánh nặng cho gan, góp phẩn bảo vệ gan.